0-3 Yaş Arası Bebeklerde Bağlanma Odaklı Uyku Eğitimi Nasıl Verilir?
Öncelikle uyku eğitiminin ne olduğunu açıklamak gerekir. Uyku eğitimi bebeklere desteksiz ve bağımsız uyuma alışkanlığını kazandırma teknikleridir. Amaç bebeğin fiziksel dış destekler olmadan uykuya geçebilmesidir. Bunun için de bebeğin sakinleşebilme becerisini desteklememiz ve duygusal yakınlığımızı hissettirmemiz gerekmektedir.Bağlanma odaklı uyku eğitiminde önemli olan çocuğa bu eğitimin katı bir şekilde verilmemesidir. Bazı eğitimlerde çocuğun ağlamaya terk edilerek uykuya geçiş yapması bağlanma odaklı uyku eğitiminin tasvip etmediği bir stildir. 0-2 yaş arası bebekler için çok önemli bir dönemdir ve her ihtiyacının fark edilmesi gerekir. İhtiyaç karşılanamasa bile fark edilmiş olması bebeğe güven verir.
Uyku aslında sakinleşme becerisidir, biz bebeği sakinleştirebilirsek uykuya tek başına dalma aşaması kendiliğinden gelecektir. Bunun için de öncelikle annenin veya bakım verenin sakin olması gerekmektedir.Bebekler için düzen ve rutin çok önemlidir. Rutinler bebeğe güven verir. Geçiş süreci, haber verme ve hazırlık aşamaları da sakinleşme sürecini kolaylaştırır. (Rutinler kısmında detaylı açıklamaları var.)Uyku fizyolojik olarak döngüseldir bebekler yaş aralıklarına göre değişmekle birlikte genellikle uyku içerisinde 90-120 dakikada uyku döngüsünü tamamlar ve yeni bir uyku döngüsüne başlar. Özellikle gündüz uykusunda bebeğinize bu döngü geçişlerinde destek sağlayıp uykunun bölünmesini engelleyebilirsiniz.Sonuç olarak uyku eğitiminde sonuca değil sürece odaklanılmalıdır. Eğitim verirken sadece fiziksel destek çekilmeli duygusal olarak destek vermeye devam edilmelidir. Eğitim zamana yayılmalıdır. Çocuğun ağlamasına izin verilmeli ve sakinleşmesi için zaman tanınmalıdır.Bu süreç bir sınav olarak görülmemelidir. İlişki odaklı yaklaşılmalıdır.
Güvenli bağlanma odaklı uyku eğitmimizi verirken '' Uykuya Kademeli Geçişler '' kullanmmamız bebeğimizin sakinleşmesi için ona alan tanımamıza yardımcı olur. Kademeli geçişimizde rutinler ve saatlerimiz olmalıdır. Bebeğimizin rutinleri olması ona güvende hissettirecek ve süreci anlamlandırmasına yardım edecektir. Detaylı uyku çizelgesi ve günlüğü tutulmalı. Bu çizelge ve günlükler sayesinde bebeğimizin sürecini yakından takip edebilir ve farkındalığımızı artırabiliriz. Uyuduğu yer düzenlenmelidir. Bebeğimizi uyuması için karanlık bir odaya aniden koyarsa korkmasına ve sakinleşememesine neden olabiliriz. Bu nedenle hafif karanlık, havalandırılmış, temiz ve güvenli bir ortam olması önemlidir. Gündüz uykusu tam alınmış olmalıdır. Önce anne sakinleşmeyi başarmalıdır. Bebekler annelerinin duygularını içselleştirebilir bu nedenle annenin sakin olması çok önemlidir. Bu geçişe mutlaka akşam başlanmalı ve 3 gün boyunca devam edilmelidir.
Uykudan önce bebeğimize rutinler oluşturmalıyız. Bu rutinler bebeği besleme, banyo yaptırma, masaj yapma, sakin oyunlar oynama, kitap okuma, ninni ve beyaz sesli müzikler dinletme, uyku arkadaşı ile temasını sağlama şeklinde olabilir.
Özlem Kıral
Psikolog
