Jin. Op. Dr. Mürüde Çakartaş Dağdelen, Mikro TESE hakkında merak edilenleri yanıtladı;
Mikro tese, menisinde hiç sperm olmayan bir kişide mikroskobik işlemler yapılarak testislerde yer alan dokudan sperm alabilmeyi sağlayan bir operasyondur. Hastaya uygulanan genel anestezi sonrasında testisler açılır ve sperm kanalları detaylı olarak incelenir. Daha sonra genişleyen dolgun sperm kanalları görüntülenir ve hastanın sperm kanalları içinden sperm elde edilir. Bu yöntemle birlikte azospermi sorunu olan her iki hastadan birinde sperm elde etmek mümkündür.
Bu yöntem ülkemizle birlikte tüm dünyada ortalama 30 yıldan beri kullanılmaktadır. Bazı erkeklerde testis bölgesinde sperm üretimi olmasına rağmen spermlerin vücuttan dışarı atılması işlemi yapılamayabilir. Bu durumda kişi çocuk sahibi olma konusunda sorunlar yaşayacaktır. Mikro tese işlemi sayesinde erkek adaydan alınan spermler yumurtaya eklenir ve başarılı bir dölleme işlemi yapılır.
Erkek kaynaklı kısırlık olan tüp bebek prosedürü içinde en verimli yöntemlerden biri olarak mikro tese uygulanmaktadır. Bazı erkeklerin menisinde hiç sperm olmayabilir. Bu durumda hemen mikroskobik yöntemler kullanılarak elde edilen doku örneği üzerinden sperm bulunarak gebelik için kullanılabilir.
Bkz: Mikro TESE Nedir, Nasıl Yapılır?
Mikro tese nasıl yapılır?
Mikro tese işlemi genel anestezi altında gerçekleştirilen bir operasyondur. İşlem yapılırken ilk olarak spermlerin bulunduğu tüp parçacıkları kesilme yöntemiyle alınır. Bu işlemin ardından ise elde edilen parçalar laboratuvarda inceleme altına alınmaktadır. İnceleme sırasında yapıda yer alan canlı spermler ortaya çıkarılır. Erkek adaydan elde edilen sağlıklı ve canlı yapıda bulunan spermler mikroenjeksiyon yardımıyla yumurta ile döllenmektedir.
Bu işlem cerrahi bir operasyondur. İşlem yapılırken çok az doku çıkarıldığı için kanama riski düşüktür. Ortalama 2 saatte tamamlanan mikro tese süresi hastanın sağlık durumu ve inceleme yapılacak sperm kanalının sayısına göre değişmektedir. Mikro tese sonucunda elde edilen canlı spermler daha sonra kullanılabilir. Bu durumda sperm dondurma prosedürü uygulanır.
Uygulamanın yapıldığı gün hasta taburcu edilerek rutin hayatına devam edebilir. Hasta birkaç saat dinlendikten ve anestezi etkisi geçmeye başladıktan sonra taburcu edilebilmektedir. Mikro tese sonucu her hastada elde edilecek sperm oranı farklıdır. Bazı vakalarda erkek adaydan elde edilen sperm oranı gebelik için yeterli olmayabilir.
Mikro tese kimlere uygulanabilir?
Mikro tese işlemi meni örneği içinde hiç canlı sperm olmayan hastalarda başarılı olacak bir cerrahi işlemdir. Menisi içinde hiç sperm olmayan hasta gurupları da şu şekilde sıralanabilir;
- Sperm kanallarında tıkanıklık sorunu olabilir.
- Hastada sperm kanalları doğuştan olmayabilir.
- Kişide hormon kaynaklı olarak sperm elde edilemeyebilir.
- Erkekte sperm üretilmesinde görevli olan Y kromozomu üzerinde bazı yapısal bozukluklar söz konusu olabilir.
- Kanser tedavisi sırasında hasta yoğun radyasyona maruz kalması durumunda sperm üretimi sekteye uğrayabilir. Sperm üretimi durması bazı hastalarda kalıcı olarak görülebilir.
- Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaç gurupları kişide sperm üretiminin kalıcı olarak durmasına yol açabilir.
- Kabakulak rahatsızlığı sonrası enfeksiyon oluşabilir.
Mikro tese öncesi dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Kısırlık tanısı olan erkeklerde mikro tese ile mikroskobik inceleme yardımıyla gebelik için gerekli olacak sağlıklı ve canlı spermler elde edilebilmektedir. Bu işlemde başarı oranının artması için hastanın uzmanların belirttiği noktalara dikkat etmesi çok önemlidir;
- Mikro tese öncesi hastanın sıvı ve katı hiçbir ürün tüketmemesi gerekmektedir. Hasta bu süre içinde su tüketimine dahi ara vermelidir.
- Operasyonun konforlu yapılabilmesi adına operasyon yapılacak bölgenin işlem öncesinde jilet yardımıyla temizlenmesi uygundur.
- Operasyondan sonra testisler üzerinde bir baskı hissi çok doğaldır. Bu hisse karşı hasta operasyona bol bir kıyafet ya da eşofman takımıyla gitmelidir.
Mikro tese sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Mikro tese kısırlık sorunu olan erkek adaylarda çocuk sahibi olmak için uygulanabilen başarılı ve pratik bir cerrahi işlemdir. Bu işlem genellikle hem hasta hem de hekim açısından konforlu geçmektedir. Ancak hastanın operasyon sonrası dikkat etmesi gereken bazı unsurlar bulunmaktadır;
- Hastalar mikro tese sonrası 3 saat içinde sıvı gıda alabilirler. Operasyondan sonra belirli bir süre geçince su içmeye başlayabilirsiniz.
- İşlemin ardından 5-7 gün geçmeden duş almamalısınız. Bu süre sonunda doktor izniyle duş almaya başlayabilirsiniz.
- Mikro tese işlemi sonrası bir süre cinsel yaşama ara verilmelidir. Cinsel ilişki için 7-10 gün arasında beklenmesi önerilmektedir.
- İşlem sonrasında hassasiyet derecesinde ağrı şikayetleri oluşabilir. Bu tarz şikayetlerde doktorlar tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılabilir.
- İşlem sonrasında bölgede kızarıklık, kanama ya da şişlik oluşabilir. Bu durum belirli bir süre içinde geçmediyse hemen bir uzmana görünmek gerekir.
- Mikro tese işleminde kullanılan dikişler kendiliğinden eriyen yapıdadır. Bu işlem sonrasında 10 gün içinde dikişler kendi kendine erir.
Mikro tese riskleri nelerdir?
Her cerrahi operasyonda olduğu gibi mikro tese için de bazı risklerden bahsedilebilir. Profesyonel bir uzman tarafından gerçekleştirilen mikro tese işlemi genellikle yan etkisizdir. Dikkat edilmesi durumunda kızarıklık, şişlik ve kanama riskleri ortadan kalkar.
Operasyon sonrasında en sık görülen riskler arasında kanama ve ağrı vardır. Ayrıca bölgenin hijyeni sağlanmazsa ve bakımı düzgün yapılmazsa her cerrahi işlemde olduğu gibi enfeksiyon oluşma riski de bulunmaktadır. Bu işlem genel olarak ağrısız gerçekleşen basit bir prosedürdür.
Mikro tese sonrası en önemli riskler arasında canlı sperm hücresi elde edilmemesi bulunmaktadır. Yani hastalara canlı sperm hücresi elde edileceğine dair garanti verilemez. Sperm elde edilmemesi durumunda belirli bir süre sonra mikro tese işlemi tekrar edilebilir.