Değersizlik daha bebekken temellerinin atıldığı bir duygudur. Bu sebeple bebeklikten itibaren çocuğun psikolojik açıdan yetiştirilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bebeklik Döneminde Değersizlik Oluşumu
Henüz bebeklik dönemindeyken oluşabilen bir duygu olan değersizlik, çocuklar büyüyüp yetişkin olduklarında da kendisini gösterir. Bebekken bakım veren kişi tarafından değer gördüğünü hissetmeyen bebekler bunu yetişkinliklerine yansıtabilir. Basit gibi görünen ve günlük hayatın içinde olan pek çok durum bebeğin değersizlik yaşamasına neden olabilir. Örneğin, bebek ağladığında onun duygularını gördüğünüzü söylememek, tüm ihtiyaçları karşılanmasına rağmen ağlayan bebeklere rahatlaması için ağlamasına izin verilmemesi gibi durumlar bebeğin değersiz hissetmesine sebep olabilir.
Çocukluk Döneminde Değersizlik Oluşumu
Çocukluk döneminde de bebeklik dönemine benzer olarak çocuğun duygularının görmezden gelinmesi, ihtiyaçlarının görülmemesi veya karşılanmaması, isteklerinin göz ardı edilmesi gibi durumlar değersizlik duygusunun oluşmasına sebebiyet verebilir. Duygularının görmezden gelindiğini hisseden çocuk, o zaman benim ne hissettiğimin bir önemi ve değeri yok gibi düşünebilir. İhtiyaçlarının ve isteklerinin karşılanmadığını gören bir çocuk ise benzer olarak demek ki benim ihtiyaçlarım ve isteklerim önemli değil olarak düşünebilir.
Değersizlik Hisseden Çocuk Belirtileri
Değersizlik yaşayan çocukların birçoğunda aşağıdaki belirtiler görülebilir ancak çocuğunuz bu belirtileri gösteriyor diye kesinlikle değersizlik duygusu içindedir demek doğru değildir:
- Öfkelenme
- Agresif davranma
- İsteklerini belli etmeme
- İhtiyaçlarını söylememe
- Duygularını göstermeme
- Sık sık ağlama
- Kaygılanma
- İçe kapanma
- Depresyon
Özlem Çırpan
Çocuk Gelişimci & Aile Danışmanı
