Normal yollardan bebek sahibi olamayan kişilerin kendilerine ait üreme hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenmesi işlemine tüp bebek uygulaması adı verilmektedir. Bu işlem in-vitro döllenme adını almaktadır. Vücut dışı koşullarda döllenme olarak da nitelendirilebilir. Söz konusu yöntemde erkeğin ve kadının üreme hücreleri vücut sıcaklığına müsait olan bir ortamda yaklaşık olarak 48 saat bekletilmektedir. Bu zaman zarfında yumurtaların neredeyse yarısı döllenmektedir.
Tüp bebek işlemi sonrasında döllenmiş olan yumurta embriyo ya da cenin olarak adlandırılmaktadır. Bu embriyo tüpte saklanmaktadır ve son olarak kadının rahmine aktarılmaktadır. Rahim ağzından ince bir kateter ile rahme embriyonun yerleştirilmesi işlemlerinin yüzde 50’si başarı ile sonuçlanmakta ve kadınların yarısı gebe kalmaktadır. Bunun yanında bu gebelik işlemlerinin yarısının düşük ile sonuçlandığı da bilinmektedir.
Tüp bebek ne kadar başarılı?
Genellikle tüp bebek tedavisi gören kişilerin yüzde kırkının bu uygulama sonucunda çocukları olmaktadır. Bunun yanında bu uygulamanın birçok uygulama ile karşılaştırıldığında yüzde 70-80 oranında başarı sağladığı da bilinmektedir. Bunun yanında geri kalan %20-30’luk grubun tıbbi olarak yapılan tüm uygulamalara rağmen gebe kalamadıkları bilinmektedir.
Tüp bebek ve klasik gebelikten farkı ne?
Tüp bebek yönteminin klasik yöntemlerden farkı gebe olamayan kadınlara uygulanan bir tedavi şekli olmasıdır. Erkeğin spermi ile kadının yumurta adı verilen döl hücrelerinin uygun ortamda birleştirilmesi sonucu elde edilen embriyonun rahme transferi ilkesine dayanan tüp bebek yönetimi giderek pek çok ülkede farklı uygulamalarla yaygınlaşmıştır. Bu döllenme laboratuvar koşullarında gerçekleşmektedir.
Genellikle insan eliyle rahme yerleştirilen embriyo, bazen de kendiliğinden yani in vitro fertilizasyon yöntemi ile ya da tek yumurtanın içine sperm aktarılması yoluyla bu işlem yapılmaktadır.
Tüp bebek hangi durumlarda başarılı?
Tüp bebek uygulaması eski zamanlarda herhangi bir cerrahi işlem ya da herhangi bir enfeksiyon sonucu rahminde kalıcı zarar oluşan kadınlara uygulanan bir yöntemken günümüzde kısırlık tedavilerinde kullanılan bir yöntem haline gelmiştir. Genellikle erkeğe bağlı olan kısırlık sorunları, nedeni belli olmayan kısırlık ve endometriozis adı verilen olgu ya da durumlarda tüp bebek yöntemi kullanılmakta ve bu yöntemin sonunda son derece başarılı olunmaktadır.
Tüp bebekte mikroenjeksiyon faktörü
Bu uygulamaların yanında oldukça başarılı olan başka bir işlem de mikroenjeksiyondur. Bu yöntem son zamanlarda uygulanmaya başlanmıştır. Bazı erkeklerin sperm sayısı oldukça düşüktür, bunun yanında menisinde hiç sperm bulunmayan erkekler de vardır. Bu erkeklerin testisinde sperm bulunmaktadır. Bu tarz erkeklerin kısırlık tedavisinde de tüp bebek yöntemi kullanılmaktadır.
Tüp bebek uygulama aşamaları
Tüp bebek ile tedavi yönteminde kadınların yumurtalarının uyarılması gerekmektedir. Bunun için bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların amacı, kadınların yumurtalarını uyararak onları embriyo oluşturmaya aday haline getirmektir. Bu sayede pek çok yumurta elde edilecek ve çok sayıda embriyo rahim içine yerleştirilecektir. Embriyotransferi gebelik şansını yüksek oranda artırıcı oldukça sık uygulanan bir faktördür.
Jin.Op.Dr. Serdar Koç
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı
