Harfler gözlerinin önünde kayıp giderken, kalbi hızla çarpıyor; kalemi eline aldığında ise kelimeler bir türlü zihnindeki gibi kâğıda dökülemiyor. Sayılar birbirine giriyor, sağla solu, dünü yarını karışıyor. Ve en çok da “Yapamıyorum galiba…” cümlesi içini acıtıyor. Oysa dışarıdan bakıldığında bu çocuk zeki, meraklı ve hayal gücü sınırsız. Çünkü öğrenme güçlüğü bir eksiklik değil; beynin bilgiyi işleme biçimindeki bir farklılıktır.
Sorun; çocuğun zekâsında değil, beyninin harfleri, sesleri ya da sayıları yorumlama şeklindedir. İşte tam da bu yüzden; sadece akademik bir mesele değil, bir çocuğun kendine inancı, cesareti ve hayalleriyle iç içe geçen bir süreçtir. Aslında en çok da görünmeyen yükler yorar çocukları:
- Arkadaşlarının yanında “acaba yine yanlış okur muyum?” kaygısı
- Tahtadaki işlemi çözerken elinin titremesi
- Evde bile bazen “yine mi yapamadın?” bakışlarıyla karşılaşması
Tüm bunlar, yavaş yavaş kendine inancını kemirir. Halbuki önemli olan “Bu çocuk neden yapamıyor?” diye sormaktan çok, “Bu çocuk nasıl öğrenir?” diye düşünmektir. Çünkü çoğu zaman farklı öğrenen çocuklar; resimde, müzikte, problem çözmede, hikâye anlatmada ya da hayal gücünde akranlarının çok önündedir.
Peki öğrenme güçlüğünün belirtileri nelerdir?
- Okurken hece, harf veya kelime atlama, ekleme ya da karıştırma
- Yazarken harfleri ya da rakamları ters yazma, sıralarını karıştırma
- Basit matematik işlemlerinde bile beklenmedik hatalar
- Sözlü anlatımda rahat olup, yazılı anlatımda zorlanmak
- Sağ-sol, günler veya zaman kavramlarını öğrenmede güçlük
- Dikkatin çabuk dağılması, ödevden kolay sıkılma ve özgüven kaybı Her çocukta aynı şekilde görülmez; bazen çok belirgin, bazen de yalnızca ufak ufak kendini belli eder.
Ne yapmalı?
En kıymetlisi; çocuğu etiketlemek yerine anlamak, güçlü yanlarını keşfetmek ve bu alanları desteklemek… Bireyselleştirilmiş eğitim yöntemleriyle, uzman değerlendirmesiyle ve en önemlisi sabır ve sevgiyle çocuğa dokunmak… Ve bazen o “Sen yapabilirsin!” diyen bir çift göz bile, bir çocuğun kendine güvenini baştan inşa etmeye yeter.
Reyhan Turan Karaer
Çocuk Gelişimi Uzmanı • Çocuk Odaklı Aile Danışmanı • Neurofeedback Uygulayıcısı
