İdeal olanı anne adayının gebelikten şüphelendiğinde veya gebelik testi pozitif çıktığında doktor kontrollerine başlanmasıdır. Amacı risk faktörlerinin ortaya çıkarılarak takip şeması çizmek, dış gebelik ve mol gebeliği gibi erken dönemde ortaya çıkarılabilen normal dışı gebelik durumlarının tanısını koymak ve son adet tarihine göre belirlenen gebelik haftası ile ultrasonografide saptanan gebelik haftasının birbirine uyumlu olup olmadığını tespit etmektir.
Herhangi bir risk faktörü olmayan anne adayı hiçbir şikayeti olmasa bile ideal olarak 28. gebelik haftasına kadar dörder haftalık, 28-36. haftalar arasında ikişer haftalık aralıklarla, 36. haftadan doğuma kadar ise haftalık olarak doktor kontrolüne gelmelidir. (bu sıklık doktordan doktora veya anne adayının hamileliğinin özelliklerine göre değişebilir.)
Adet gününüz geçtikten sonra gebelik testiniz pozitif çıktı ise ilk muayenenize başlayabilirsiniz. İlk muayenede gebelik kesesinin yeri ultrasonla tespit edilir (iç veya dış gebelik açısından). Gerekli testler istenir, tansiyon ölçümü, kilo ve diğer gerekli muayeneler yapılır. Bebek kalp atışları henüz görülmedi ise 6. haftada tekrar ultrason yapılır.
Hamilelikte 11-14. haftada NT (ense saydamlığı) ölçümü yapılır ve ikili test istenir.
Hamilelikte 16-18. haftada üçlü yada dörtlü test istenir.
Hamilelikte 21-22. haftada fetal anomali taraması yapılır ve fetal kalp incelenir, gerekli ise doppler ultrason yapılır.
Hamilelikte 24-28. haftalar arasında 50 gr glikoz yükleme testi yapılır. Bu testin amacı gebeliklerin %4’ünde ortaya çıkan gebeliğe bağlı şeker hastalığını taramaktır. İlk muayenede kan şekeri normal olsa bile gebeliğe bağlı şeker hastalığı ortaya çıkabilir. Bu kişiler tanınıp, uygun şekilde tedavi edilmezse bebeğin çok iri olması, gebelik sonrası kalıcı şeker hastalığı gibi sorunlarla karşılaşabilirler.
Hamilelikte 28. haftada hasta tekrar muayene edilip, ultrason yapılır eğer kan uyuşmazlığı varsa indirect coombs testi istenir ve anti- D yapılması önerilir.
Hamilelikte 32. haftada bebeğin gelişmesini değerlendirmek amaçlı bir ultrasonografi yapılacaktır. Kan basıncı ve kilonuz ölçülüp kaydedilecek, gerekirse doppler, NST, biofizik değerlendirme yapılacaktır.
Hamilelikte 36-37. haftada hasta tekrar görülür. Takiben doğuma kadar haftada bir defa hasta görülmelidir.
Hamilelikte 40. haftada hala doğum yapmamışsanız doktorunuz sizi 3 günde bir çağırıp bebeğinizi değerlendirecektir.
Hamilelikte 42. haftada doğum olmamışsa artık hastaneye yatışınızın yapılıp doğumun planlanması gerekir
Op. Dr. Zahide Küçük
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
