Çocuklar büyüdükçe bir birey olarak kendi değerlerinin ne olduğunu ve neyi ne kadar iyi yapabildikleri hakkında görüşler oluştururlar. Kendi değerleri konusunda oluşturdukları bu görüşe öz saygı diyoruz.
Sağlıklı öz saygı sahibi çocukların, mutlu, uyumlu, okulda başarılı olma ve kolayca arkadaş edinebilme ihtimalleri daha fazladır.
Ӧz saygı düzeyi düşük olan çocuklar kendilerini genellikle yetersiz hissederler, yeni şeyler denemek istemezler ve çabuk pes ederler. Çok az hedefleri vardır ve bu hedeflere nadiren ulaşırlar. Genelde bu çocuklar endişelidirler ve problemli davranışlarda bulunurlar.
Çocukların kendileri hakkında kötü şeyler düşünmeleri ve bunlara inanmaları, kendi benliklerine duydukları saygının düşük olmasına yol açar. Ӧrneğin bir çocuk kendi kendine aptal, çirkin, kafasız, huysuz veya kötü biri olduğunu söyleyebilir.
Peki düşük öz saygı nedenleri nelerdir?
- Övgü, şefkat veya ilgi yoksunluğu
- Başarılarının görmezden gelinmesi
- Sınırların ve disiplin olmaması
- İncitici veya suçlayıcı yorumlar veya davranışlar
- Fiziksel veya duygusal istismar
- Ebeveynler arasında sık sık ortaya çıkan tartışma ve çatışmalar.
Bu sebeplerden dolayı öz saygı ve özgüveni düşük olan çocukların sadece bireysel terapi almasını uygun bulmuyorum. Ben her zaman aileyi de bu sürece dahil ediyorum. Sonuçta ebeveyn olmanın en önemli bir parçası, çocukların kendilerine güvenmelerine ve sağlıklı bir öz saygı geliştirmelerine yardım etmektir.
Peki öz saygı nasıl teşvik edilir?
Bol bol övgü ve teşvik.
Çocuğunuzun zayıf yanlarını eleştirmek yerine onun güçlü olduğu yanları ve iyi yaptığı şeyleri konuşun. Onun sizin için ne kadar değerli olduğunu söyleyin. Onunla beraber oyunlar oynayın, beraber eğlenin ve onu gülmeye teşvik edin.
Ve tabi ki de en önemlisi! KENDİNİZE GÜVENİN, çünkü çocuk ailenin aynasıdır…
Esra Acar Küçük
Uzman Klinik Pedagog
