Otizmin Tedavisi Var Mı?
En çok merak edilen konulardan biri olan otizmin tedavisi var mı? sorusunun cevabı evet ya da hayır değildir. Çünkü otizm spektrum bozukluğu denilmesinin sebebi Otizmli her bireyin aynı derecede otizme sahip olmamasıyla ilgili... Otizmli bir kişi tanıyorsanız Otizmli bir kişi tanıyorsunuzdur.
Otizmli olup otizmi aşan çocuklar yok mu?
Elbette var. Bu alanda 10 yıldan fazla süredir çalışan biri olarak kaç öğrencimin otizmi aştığını bilmiyorum. Tabi 10 yıldan fazla süredir destek eğitime devam eden öğrenciler de var. İyileşen ya da otizmi aşanlarla ilgili olarak şunları önerirsem otizmin tedavisi var denilebilir. Öncelikle tedavi sadece eğitimle ilgili değil fakat eğitim tedavinin olmazsa olmaz parçası. Özellikle ebeveynleri yönlendiren rehberlik eden bir eğitimci çocuğun hayatında varsa çocuk erken dönemde böyle bir eğitimiyle tanışmışsa otizmin üstesinden geliyor. Eğitim önemli dedik fakat önemli diper şeyler yapılmadığında çocukta bir şey hep eksik kalacaktır.
Nedir dikkat edilmesi gereken diğer önemli şeyler?
1. Otizmlilerin büyük çoğunluğunda bağırsak florası bozuk.Bu anlamda ilk yapılması gereken önemli şeylerden biri beslenme ile ilgili uygun yaklaşımları araştırmak ve bu anlamda uygun diyetler yapmak. Gluten ve kazeın diyetleri uygulayan öğrencilerim oldu. Faydalı olduğunu gözlemledim. (Tabı bunu için vucutta ki minarel ve diğer bileşenlerle ilgili çeşitli testler yapıldıktan sonra) Bütün paket, hazır gıdalar, gazlı içeceklerin çocuğun hayatından çıkarılması ve sonrasında bitkisel takviyelerle bununla ilgili araştırma yapılabilir, çeşitli yağlar var ya da celebrum gibi tablet destekler neuro optimizer vb. destek sağlanmasında fayda var.
2. Uygun eğitim yaklaşımı seçilmeli... Özellikle çocuğun profili bilinerek,duyusal hassasiyetleri bilinerek çocukta stres ve kaygı yaratmayacak şekilde sakin ve etkileşimde kalabileceği duyusal etkileşim temelli yoğun destek sağlanabilir.
3. Özellikle çocuk 0-3 yaş döneminde ise kritik dönemler atlatılmamış demektir ve beynin nöroplastisite gücü vardır. Uygun yaklaşım sağlanmışsa çocuk mutlaka ilerliyor.
4. Bütüncül yaklaşımla destek sağlanması çok önemli. Bu anlamda terapiler çeşitlendirmekte fayda var. Berard, Tomatis vb işitsel terapi yöntemlerinin faydası olabilir ya da multıdisipliner bir yaklaşımla oyun grubu içinde yer alan çocuklar hızlı ilerler. (Bakınız MBC akademi konsept)
5. Özellikle 0-3 yaş dönemi çocukların hayatında gerçek etkileşimler mutlaka olmalı. Çocuğun fizyolojik ve duygusal ihtiyaçlarına uygun yanıtlar verilmeli. Çocuklar kesinlikle ekrandan uzak durmalı. (Ekran ışığı ve ekrandaki hareketli görüntüler çocuk beynini ve beyin yapılarını deforma eder. )
Not: Tek yumurta ikizi öğrencilerim vardı. 2 yaş sonrası destek almaya başlamışlardı. Biri ilkokul 1.sınıfa başladığında otizm tanısı kalktı ikizi ise destek eğitim almaya devam ediyor. Yani otizm her çocuğu farklı açıdan farklı derecelerde etkiliyor. Hastalık yok hasta var mottosu... Hastada hangi hastalığın olduğu değil; hastalığın hangi hastada olduğu önemli... Otizmin tedavisinin olup olmadığı çocuğun hayatında yer alanların ons sağladığı uygun destek ve yaklaşımlarla ilgilidir. Her çocuk; ondan umudunu asla kesmeyecek, kurduğu tüm bağların farkında olan ve ulaşabileceği en iyi noktaya ulaşması için mücadele eden yetişkin savaşçıların onun hayatında olmasını hak ediyor. Ve her geçen gün hayatında onun için savaşan yetişkin savaşçıların artmasına ihtiyacı var.
Ali Doğan Eroğlu
Nörobilim Uzmanı Eğitimci
